یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های عاشقان گل و گیاه آپارتمانی، استفاده از کود و مواد مغذی مناسب برای گیاهان است. در میان این مواد طبیعی و مفید، نمی‌توان از فواید آب برنج برای گیاهان غافل شد؛ یک کود طبیعی و در دسترس که همیشه در آشپزخانه ما ایرانی‌ها وجود دارد.
بیشتر بخوانید: علت قد نکشیدن گیاهان آپارتمانی چیه؟ + راه حل
خواص آب برنج برای گیاهان آپارتمانی، به دلیل مواد معدنی و ویتامین‌هایی است که در دل دارد و می‌توان از آن برای کوددادن به گیاهان و ارتقای سلامت آنها استفاده کرد.
چگونه آب برنج برای گیاهان درست کنیم؟
اگر دوست دارید از فواید آب برنج برای گیاهان بهره‌مند شوید، لازم نیست از برنج پخته استفاده کنید و آن را دور بریزید. همان‌طور که قبلا توضیح داده شد، آب برنج را می‌توان از شستن دانه‌های برنج یا از صاف‌کردن آب اضافی پس از جوشاندن برنج تهیه کرد.
- برای به‌دست‌آوردن آب برنج از شستشو، این روش را استفاده کنید:
- ½ فنجان برنج نپخته (یا مقداری برنج که برای پخت‌وپز نیاز دارید) را در یک کاسه کوچک بریزید.
- ۲ تا ۳ فنجان آب در کاسه برنج اضافه کنید.
- برنج را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه کاملا بشویید.
- بگذارید ۳۰ تا ۴۵ دقیقه خیس بخورد.
- پس از خیساندن، آب را هم بزنید تا مواد مغذی ته‌نشین‌شده بالا بیاید و بعد از صافی رد کنید.
- آب برنج حاصل از جوشاندن هم از روش زیر به دست می‌آید:
- ½ فنجان برنج نپخته (یا مقداری برنج که برای پخت نیاز دارید) را بردارید.
- برنج را در قابلمه طبخ خود بریزید (نه پلوپز).
- به‌درستی هم بزنید و روی حرارت متوسط (۳۵۰ درجه فارنهایت معادل ۱۷۶ درجه سانتی‌گراد) قرار دهید.
- اجازه دهید ۳۰ تا ۴۵ دقیقه بجوشد.
- برنج را صاف و باقی‌مانده آب آن را ذخیره کنید. اگر آب برنج بیش از حد غلیظ است، می‌توانید به آن آب اضافه کنید تا رقیق شود.
جوشاندن، فواید آب برنج را از افزایش می‌دهد و آبی که از جوشاندن به دست می‌آید، حاوی مواد مغذی بیشتری نسبت به آبی‌ست که از شستشو به دست می‌آید. در اصل، گرمای حاصل از جوشاندن باعث می‌شود که مواد مغذی بیشتری از برنج در داخل آب آزاد شود و استفاده از آب برنج برای گیاهان فواید بیشتری داشته باشد.
بیشتر بخوانید: معجزه باور نکردنی سرکه سیب در رشد گیاهان آپارتمانی!
آب برنج حاوی چه مواد مفیدی برای گیاهان است؟
خواص آب برنج برای گیاهان آپارتمانی بسیار زیاد است؛ زیرا مواد مغذی مفیدی با نام اختصاری NPK (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) دارد. این مواد مغذی برای رشد و نمو گیاه ضروری هستند و نقشی حیاتی در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی گیاه دارند.
- نیتروژن: باعث رشد برگ و تولید کلروفیل می‌شود.
- فسفر: به رشد ریشه و تولید گل، میوه و بذر کمک می‌کند.
- پتاسیم: به بهبود سلامت کلی گیاه و مقاومت در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند.
فواید آب برنج برای گیاهان
آب برنج را می‌توان برای آبیاری گیاهان استفاده کرد؛ زیرا مقدار کافی کود طبیعی (NPK) و مواد معدنی را برای گیاهان فراهم می‌کند. در عین حال جمعیت باکتری‌های سالم را افزایش می‌دهد که باعث رشد سالم گیاه می‌شود. از دیگر خواص آب برنج می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کود سازگار با محیط زیست برای گیاهان
استفاده از آب برنج، یک جایگزین پایدار و سازگار با محیط زیست، به‌جای کودهای شیمیایی‌ست. یکی از فواید آب برنج برای گیاهان و محیط زیست این است که نیاز به کودهای مصنوعی را به حداقل می‌رساند. کودهای مصنوعی تاثیراتی منفی بر محیط زیست دارند؛ مانند آلودگی آب و تخریب خاک.
در دسترس بودن و کاهش هزینه‌ها
علاوه‌بر این‌که خواص آب برنج برای گیاهان آپارتمانی زیاد است، درست‌کردن آن به زمان زیادی نیاز ندارد، به‌راحتی به دست می‌آید و در دسترس است (از پخت‌وپز روزانه). استفاده از آن، امکان استفاده مفید از مواد زائد آشپزخانه را بیشتر می‌کند. همچنین باعث صرفه‌جویی در هزینه خرید کود می‌شود و از سوختگی گیاهان -ناشی از مصرف کود معدنی- جلوگیری می‌کند.
کمک به رشد باکتری‌های سالم در خاک و رشد گیاهان
علاوه‌بر NPK، فواید آب برنج برای گیاهان به دلیل وجود ریزمغذی‌ها و مواد معدنی دیگر، مانند منیزیم، کلسیم و آهن است. این ریزمغذی‌ها به حفظ سلامت کلی گیاهان و رشد آنها کمک می‌کنند. علاوه‌بر این، آب برنج حاوی ترکیبات آلی‌ست که می‌توانند رشد میکروارگانیسم‌های مفید در خاک را تقویت کنند و حاصلخیزی آن را افزایش دهند.
باکتری‌ها، به تجزیه مواد آلی موجود در خاک جهت تبدیل آنها به مواد مغذیِ قابل استفاده برای رشد گیاهان، کمک می‌کنند. در واقع نشاسته موجود در آب برنج، کربوهیدرات‌های لازم برای رشد باکتری‌های مفید مانند لاکتوباسیل‌ها و میکوریزا را فراهم می‌کند. با افزایش رشد باکتری‌ها در خاک، مواد مغذی بیشتری از تجزیه کربوهیدرات‌های برنج در دسترس گیاهان خواهد بود.
کنترل آفات به روش ارگانیک
استفاده از آن یک روش ارگانیک برای کنترل آفات است. در واقع یکی از مهم‌ترین فواید آب برنج برای گیاهان این است که می‌تواند آفاتی مانند مگس‌های کوچک، پشه‌ها و سوسک‌های ریز و کک را از بین ببرد. نتیجه کلی استفاده از آب برنج برای گیاهان، فراهم‌کردن محیطی سالم برای رشد است.
دیگر خواص آب برنج برای گیاهان آپارتمانی
- رشد گیاه را تقویت می‌کند.
- تولید میوه و محصول را افزایش می‌دهد.
- هزینه نگهداری گیاهان را کاهش می‌دهد.
- به گیاهان پتاسیم (K) را هدیه می‌دهد که باعث فتوسنتز و انتقال بهتر آب در گیاهان می‌شود و آنها را سبز و شاداب نگه می‌دارد.
بیشتر بخوانید: قرص آسپرین، قوی ترین دارو برای رشد گیاهان آپارتمانی! + طرز استفاده
نحوه استفاده آب برنج برای گیاهان
نحوه استفاده درست از آب برنج برای گیاهان می‌تواند از طریق مه‌پاشی، آبیاری از پایین و آبیاری از بالا باشد. با تمامی این روش‌ها می‌توانید از فواید آب برنج برای گیاهان بهره‌مند شوید. در ادامه هر روش را به‌صورت مجزا بررسی کرده‌ایم:
آبیاری از پایین
آبیاری از پایین معمولا برای گیاهان آپارتمانی استفاده می‌شود؛ زیرا اغلب در گلدان رشد می‌کنند و به‌طور کلی کوچک‌تر از گیاهان در فضای باز هستند. البته اگر گیاهانتان را در فضای باز و در گلدان پرورش می‌دهید، می‌توانید از این روش استفاده کنید:
- مرحله ۱. یک سینی یا زیرگلدان دارای لبه‌های بلند بگیرید و گیاه خود را در آن قرار دهید. مطمئن شوید گلدان شما دارای سوراخ‌های زهکشی باشد؛ وگرنه این روش بیهوده خواهد بود.
- مرحله ۲. سینی یا زیرگلدانی را با آب برنج پر کنید؛ طوری که حدود یکی دو سانتی‌متر از اطراف گلدان را بپوشاند.
- مرحله ۳. حدود ۱۰-۲۰ دقیقه گیاه را در سینی بگذارید تا آب برنج را بکشد. سپس بررسی کنید که آیا خاک مرطوب است یا خیر. اگر نه، گیاه را برای مدتی طولانی‌تر نگه دارید.
- مرحله ۴. هنگامی‌که خاک کمی مرطوب شد، می‌توانید گیاه را بیرون آورید؛ اجازه دهید رطوبت اضافی آن تخلیه شود و آن را به جای معمول خود برگردانید.
آبیاری از بالا
استفاده از آب برنج به این روش، هم برای گیاهان گلدانی و هم برای گیاهان باغچه مناسب است؛ زیرا برای آبیاری نیازی به جابه‌جایی گیاه خود ندارید. به‌سادگی آب برنج را بدون خیس‌کردن برگ‌ها در خاک گلدان بریزید. گیاه خود را تا زمانی آبیاری کنید که آب اضافی از سوراخ کف گلدان شروع به تخلیه کند.
مه‌پاشی
از راه مه‌پاشی هم می‌توان از خواص آب برنج برای گیاهان آپارتمانی بهره‌مند شد. پاشیدن آب روی شاخ و برگ گیاه، یک راه عالی برای افزایش رطوبت اطراف آن‌هاست و اگر از آب برنج استفاده کنید، می‌توانید هم‌زمان مواد مغذی بیشتری به آنها برسانید.
بیشتر بخوانید: با تفاله قهوه، گیاهان آپارتمانی رو تقویت کن! + طرز استفاده
مصرف آب برنج برای چه گیاهان آپارتمانی ممنوع است؟
فواید آب برنج برای گیاهان بسیار زیاد است؛ از کمک به رشد گرفته تا آفت‌کشی. با این وجود آب برنج شامل موادی‌ست که می‌تواند برای برخی گیاهان مضر باشد؛ از جمله:
- گیاهانی که به‌خاطر رشد کم و شرایط خاص نیاز دارند تا خاک آنها را خشک نگه دارید؛ مانند کاکتوس، سوکولنت‌ها و گیاهان چمنی مانند بابونه و لاوندر.
- گیاهانی که از آبیاری با آب‌هایی با pH پایین آسیب می‌بینند؛ همچون آزالیا، کاملیا، گاردنیا و هیبیسکوس.
- گیاهانی که به آب دارای نیتروژن و آهن حساس هستند؛ مانند گل‌های آهار، خربزه، خیار، و بادمجان.
به‌طور کلی بهتر است از آب برنج برای شستشوی برگ‌های گیاهان خودداری کنید. برای آبیاری، در صورتی که مجبور به استفاده از آب برنج هستید، می‌توانید از آن به‌صورت محدود استفاده کنید. توجه داشته باشید که زمان آبیاری با آب برنج زیاد نباشد تا مقدار اضافی نیتروژن و آهن در خاک جمع نشود و به گیاه شما آسیب نرساند.
اقدامات احتیاطی هنگام استفاده از آب برنج
- برای بهره‌مندی حداکثری از فواید آب برنج برای گیاهان، هنگام استفاده از آن، همیشه باید اطمینان حاصل کنید که آب برنج به دمای محیط یا اتاق رسیده باشد. استفاده از آن در صورتی که خیلی داغ یا گرم باشد، می‌تواند باکتری‌های مفید موجود در خاک را از بین ببرد و به گیاه آسیبی جدی برساند.
- همچنین اگر از این آب برای آبیاری گیاه خود استفاده می‌کنید، باید به‌مقدار مورد نیاز گیاه باشد و نه به‌شکلی افراطی؛ چون می‌تواند منجر به پوسیدگی ریشه و زردشدن برگ‌های گیاه شود. در نهایت هم ممکن است گیاه را بسوزاند و از بین ببرد.
- بدترین زمان برای آبیاری گیاهان با آب برنج در ظهر است؛ زیرا در ظهر تمام رطوبت تبخیر می‌شود و در شب آب در اطراف ریشه گیاه باقی می‌ماند و خطر ابتلای گیاه به بیماری‌های قارچی را افزایش می‌دهد.
منبع: اسنپ مارکت